Bỏ sổ hộ khẩu: Người dân nhất định phải biết những điều gì?

 

Bỏ sổ hộ khẩu: Người dân nhất định phải biết những điều gì?

Những vấn đề liên quan đến việc bỏ sổ hộ khẩu thu hút sự quan tâm của người dân trong thời gian gần đây khi chỉ còn một thời gian ngắn nữa thôi loại sổ này sẽ không còn giá trị sử dụng.

Khi nào chính thức bỏ sổ hộ khẩu?

Câu hỏi: Cho tôi hỏi về mốc thời gian bỏ Sổ hộ khẩu chính thức, khi bỏ loai sổ này thì thông tin cư trú của người dân được cập nhật ở đâu?

Chào bạn, theo Thông tư 55/2021/TT-BCA, cụ thể là tại khoản 2 Điều 26 quy định, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật Cư trú.

Mặt khác sẽ không cấp mới, cấp lại Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú khi công dân thực hiện các thủ tục như đăng ký thường trú; Điều chỉnh thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú; thực hiên tách hộ; Xóa đăng ký thường trú…

Bên cạnh đó, căn cứ theo khoản 3 Điều 38 Luật Cư trú 2020:

3. Kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2022.

Như vậy, Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã được cấp chỉ sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú đến hết 31/12/2022. Và thời điểm chính thức bỏ sổ hộ khẩu giấy là từ 01/01/2023.

Giấy tờ thay thế sổ hộ khẩu gồm những gì?

Câu hỏi: Tôi muốn biết hiện nay các loại giấy tờ thay thế sổ hộ khẩu gồm những giấy tờ nào?

Chào bạn, cuối tháng 09/2022, Cục Cảnh sát QLHC về TTXH hướng dẫn tổ chức, cá nhân thực hiện 1 trong 7 phương thức sử dụng thông tin công dân thay việc xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú khi thực hiện thủ tục hành chính, giao dịch dân sự.

Cụ thể về 07 phương thức này như sau:

Sử dụng thẻ CCCD gắn chip để chứng minh thông tin cá nhân, nơi thường trú

Khoản 1 Điều 3, Điều 18 và Điều 20 Luật Căn cước công dân 2014 quy định, CCCD là thông tin cơ bản về lai lịch, nhân dạng của công dân. Khi công dân xuất trình thẻ CCCD theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền không được yêu cầu công dân xuất trình thêm giấy tờ khác chứng nhận các thông tin về CCCD.

Sử dụng thiết bị đọc mã QR trên thẻ CCCD gắn chip

Công dân, cơ quan, tổ chức sử dụng thiết bị đọc QR Code tích hợp với máy tính hoặc thiết bị di động để đọc thông tin công dân từ mã QR Code trên thẻ CCCD.

Sử dụng thiết bị đọc chip trên thẻ CCCD

Công dân, cơ quan, tổ chức có thể sử dụng thiết bị đọc thông tin trong chíp trên thẻ CCCD gắn chip phục vụ giải quyết thủ tục hành chính, giao dịch dân sự… Thiết bị được Trung tâm dữ liệu Quốc gia về dân cư, Cục Cảnh sát QLHC về TTXH nghiên cứu kết hợp sản xuất.

Tra cứu, khai thác thông tin trong Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư

Để sử dụng Công dân truy cập trang web dân cư quốc gia theo địa chỉ: https://dichvucong.dancuquocgia.gov.vn.

Sau đó đăng nhập tài khoản/mật khẩu truy cập (tài khoản Cổng DVC quốc gia); xác thực nhập mã OTP được hệ thống gửi về điện thoại.

Truy cập vào chức năng "Thông tin công dân" và nhập các thông tin theo yêu cầu: Họ tên, số định danh cá nhân, ngày sinh, số điện thoại, mã xác nhận. Sau đó, nhấn Tìm kiếm. Thông tin cơ bản của công dân sẽ hiện thị trên màn hình.

Sử dụng ứng dụng VNeID

Ứng dụng này hiển thị các thông tin trên các thiết bị điện tử để phục vụ giải quyết các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự theo Quyết định số 34/QĐ-TTg năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ.

Công dân đến cơ quan Công an đăng ký tài khoản mức 2, thực hiện cài đặt ứng dụng VNeID và kích hoạt tài khoản trên thiết bị di động.

Sau khi được kích hoạt, công dân thực hiện đăng nhập một lần trên cổng dịch vụ công quốc gia (liên thông với cổng dịch vụ công của các Bộ, ngành, địa phương) với tên đăng nhập là tài khoản là số định danh cá nhân và mật khẩu để thực hiện các dịch vụ công trực tuyến.

Tùy từng dịch vụ công trực tuyến, thông tin của công dân sẽ được điền vào biểu mẫu điện tử (Form), người dân không phải điền và không sửa được thông tin.

Sử dụng giấy xác nhận thông tin về cư trú

Giấy xác nhận thông tin về cư trú, công dân trực tiếp đến cơ quan đăng ký cư trú trong cả nước không phụ thuộc vào nơi cư trú của công dân.

Ngoài ra, công dân cũng có thể gửi yêu cầu xác nhận thông tin về cư trú qua dịch vụ công trực tuyến khi cần thiết (Cổng dịch vụ công Quốc gia, Cổng dịch vụ công Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú).

Cơ quan đăng ký cư trú sẽ cấp giấy xác nhận thông tin về cư trú dưới hình thức văn bản hoặc văn bản điện tử theo yêu cầu của công dân.

Giấy xác nhận thông tin về cư trú có giá trị 30 ngày kể từ ngày cấp và có giá trị 6 tháng kể từ ngày cấp đối với trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 19 Luật Cư trú xác nhận về việc khai báo cư trú.

Sử dụng Thông báo số định danh cá nhân và thông tin trong Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư

Việc cấp Thông báo số định danh và thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã được Bộ Công an chỉ đạo thực hiện cho 100% người dân chưa được cấp CCCD gắn chip trên toàn quốc để có thể sử dụng giải quyết các thủ tục hành chính cũng như các giao dịch dân sự cần chứng minh nơi cư trú của công dân. Trên Thông báo số định danh cá nhân có đầy đủ các thông tin của công dân.

Thu sổ hộ khẩu phải làm sao?

Câu hỏi: Tôi muốn biết nếu thu hồi sổ hộ khẩu mà thủ tục hành chính yêu cầu giấy tờ chứng minh cư trú thì phải làm sao?

Theo những nội dung trên, có thể thấy từ 01/01/2023, sẽ chính thức bỏ sổ hộ khẩu giấy. Cơ quan chức năng sẽ quản lý thông tin cư trú của người dân bằng phương thức điện tử, có thể gọi là sổ hộ khẩu điện tử.

Nếu không còn sổ hộ khẩu nhưng trong trường hợp vẫn cần giấy tờ chứng minh cư trú, công dân có thể sử dụng giấy xác nhận thông tin về cư trú. Nội dung của giấy xác nhận thông tin về cư trú bao gồm thời gian, địa điểm, hình thức đăng ký cư trú.

Tại Điều 17 Thông tư số 55/2021/TT-BCA, công dân có quyền yêu cầu cấp Giấy xác nhận thông tin về cư trú bằng cách trực tiếp đến cơ quan đăng ký cư trú đề nghị cấp Giấy xác nhận thông tin về cư trú hoặc gửi yêu cầu xác nhận thông tin cư trú thông qua Cổng dịch vụ công Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú, Cổng dịch vụ công quốc gia.

Khi bị thu sổ hộ khẩu giấy, người dân không cần phải làm thêm thủ tục nào bởi toàn bộ thông tin trong sổ hộ khẩu sẽ được cơ quan quản lý cư trú cập nhật lên Cơ sở dữ liệu quốc gia về cư trú.

Ngoài ra, khi bỏ hộ khẩu giấy, công dân cũng sẽ không cần cung cấp sổ hộ khẩu khi đi xin việc, mua bán nhà đất.

Người dân chỉ cần làm thủ tục xin cấp giấy xác nhận thông tin cư trú để nộp vào hồ sơ xin việc, bổ sung vào hồ sơ mua bán nếu được yêu cầu.

Tra cứu sổ hộ khẩu bằng cách nào?

Câu hỏi: Có thể tra cứu sổ hộ khẩu gia đình không? Nếu có thì tra cứu bằng cách nào?

Mã số sổ hộ khẩu là dãy số được cơ quan địa phương cấp cho mỗi hộ gia đình, được dùng để kê khai nhân khẩu trong gia đình của mình.

Hiện nay, chỉ có cách tra cứu mã số hộ gia đình chưa có cách tra cứu về sổ hộ khẩu.

Mã số hộ gia đình và số Sổ hộ khẩu là khác nhau.

Cụ thể, mã hộ gia đình gắn với mã bảo hiểm xã hội, còn số sổ hộ khẩu gắn với thông tin kê khai nhân khẩu.

Muốn tra mã hộ gia đình cần truy cập vào baohiemxahoi.gov.vn, sau đó vào mục tra cứu trực tuyến

Chọn tiếp mục "Tra cứu mã số BHXH"

Tiếp theo, điền các thông tin bắt buộc vào ô tra cứu như tỉnh, thành phố; họ và tên; số chứng minh thư nhân dân; năm sinh; mã số bảo hiểm xã hội. Kế đó, bấm vào "Tôi không phải là người máy" và tiến hành tra cứu.

Các thông tin hiển thị gồm mã số BHXH, mã hộ gia đình, nơi đăng ký thường trú...

Nếu kết quả hiển thị ra là "Không có kết quả cần tìm", cần kiểm tra lại thông tin đã cung cấp trên website Cổng thông tin Bảo hiểm xã hội Việt Nam và thực hiện tra cứu lại.

Bỏ sổ hộ khẩu, giao dịch nhà đất như thế nào?

Câu hỏi: Sắp tới không còn dùng sổ hộ khẩu, vậy thực hiện các giao dịch liên quan đến nhà đất thế nào?

Thông tin đến bạn như sau:

Theo Theo Luật Căn cước công dân 2014 thì số định danh cá nhân được xác lập từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư dùng để kết nối, cập nhật, chia sẻ, khai thác thông tin của công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và các cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

Số định danh cá nhân do Bộ Công an thống nhất quản lý trên toàn quốc và cấp cho mỗi công dân Việt Nam , không lặp lại ở người khác.

Khi các cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu về cư trú hoàn thành, kết nối thông suốt giữa các cơ quan, tổ chức, địa phương, người dân chỉ cần sử dụng số định danh cá nhân là có thể xác định được thông tin nhân thân. Do đó khi bỏ sổ hộ khẩu, người dân chỉ cần dùng mã định danh cá nhân để xác định thông tin nhân thân trong giao dịch nhà đất.

Theo quy định tại Luật Công chứng, hồ sơ đối với các giao dịch mua bán, chuyển nhượng nhà đất gồm các giấy tờ sau:

- Phiếu yêu cầu công chứng

- Dự thảo hợp đồng, giao dịch;

- Bản sao giấy tờ tùy thân của người yêu cầu công chứng

- Bản sao giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng hoặc bản sao giấy tờ thay thế đối với tài sản phải đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng…

- Bản sao giấy tờ khác có liên quan đến hợp đồng, giao dịch…

Như vậy, có thể thấy khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất cần giấy tờ tùy thân của người yêu cầu công chứng và bản sao giấy tờ giấy chứng nhận quyền sử dụng.

Những việc cần làm khi bỏ sổ hộ khẩu

Câu hỏi: Chỉ còn thời gian ngắn nữa là sổ hộ khẩu không còn giá trị sử dụng vậy người dân cần phải thực hiện những thủ tục gì?

Chào bạn, dưới dây là những việc công dân cần làm trước khi bỏ số hộ khẩu:

Làm Căn cước công dân gắn chip

Căn cước công dân là thông tin cơ bản về lai lịch, nhận dạng của công dân (theo khoản 1 Điều 3 Luật Căn cước công dân)

Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội cũng đã hướng dẫn các Bộ, ngành phương thức sử dụng thông tin công dân thay cho việc xuất trình Sổ hộ khẩu.

Người dân có thể sử dụng CCCD gắn chip là giấy tờ pháp lý chứng minh thông tin cá nhân, thông tin cư trú khi làm thủ tục hành chính Nhà nước.

Bên cạnh đó, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền đó không được yêu cầu công dân xuất trình thêm giấy tờ khác chứng nhận các thông tin đã có trên CCCD khi yêu cầu công dân xuất trình thẻ Căn cước công dân theo quy định tại khoản 3 Điều 20 Luật Căn cước công dân.

Với thẻ CCCD gắn chip, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền có thể sử dụng thiết bị đọc chíp để trích xuất thông tin.

Đăng ký tài khoản định danh điện tử

Chính phủ đã giao UBNS các tỉnh, thành phố rà soát, bãi bỏ các quy định yêu cầu xuất trình Sổ hộ khẩu để sử dụng ứng dụng định danh điện tử, dữ liệu dân cư, thẻ Căn cước công dân khi thực hiện các giao dịch, thủ tục hành chính cho công dân tại Nghị quyết 121/NQ-CP năm 2022.

Theo đó, người dân có thể sử dụng tài khoản định danh điện tử cá nhân thay thế Sổ hộ khẩu để chứng minh nhân thân, cư trú khi thực hiện các thủ tục hành chính.

Theo quy định tại Điều 13 Nghị định 59/2022/NĐ-CP tài khoản định danh cá nhân của công dân Việt Nam có 02 mức độ:

- Mức độ 1: Có giá trị chứng minh thông tin trong các hoạt động, giao dịch có yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân.

Với mức độ 1, người đã có thẻ CCCD gắn chip tự đăng ký thông qua ứng dụng VNelD trên điện thoại.

- Mức độ 2:

Tương đương sử dụng CCCD trong các giao dịch có yêu cầu xuất trình loại giấy tờ này. Đồng thời cung cấp thông tin trong các loại giấy tờ của công dân đã được tích hợp vào tài khoản định danh điện tử để đối chiếu khi phải xuất trình loại giấy tờ đó.

Để đăng ký tài khoản định danh mức độ 2, công dân phải trực tiếp đến Công an xã, phường, thị trấn hoặc nơi làm thủ tục cấp CCCD.

Xin Giấy xác nhận thông tin về cư trú

Khi Sổ hộ khẩu giấy không còn giá trị sử dụng, công dân có thể sử dụng Giấy xác nhận thông tin về cư trú để thay thế trong các trường hợp cần xuất trình giấy tờ chứng minh thông tin cư trú

Nội dung của giấy này bao gồm thông tin về thời gian, địa điểm, hình thức đăng ký cư trú.

Theo Điều 17 Thông tư 55/2021/TT-BCA, công dân có thể yêu cầu cấp Giấy xác nhận thông tin về cư trú theo 02 cách dưới đây:

Một là, đến trực tiếp cơ quan đăng ký cư trú đề nghị cấp Giấy xác nhận thông tin về cư trú.

Thứ hai là gửi yêu cầu xác nhận thông tin cư trú qua Cổng dịch vụ công của Bộ Công an, Cổng dịch vụ công quản lý cư trú, Cổng dịch vụ công quốc gia.

Bỏ sổ hộ khẩu thì trẻ em như thế nào?

Câu hỏi: Xin tư vấn giúp tôi nếu bỏ sổ hộ khẩu thì việc xin học cũng như việc nhập khẩu cho trẻ em sẽ được thực hiện ra sao? Xin cảm ơn!

Chào bạn, nhiều người sẽ có chung thắc mắc, nếu bỏ sổ hộ khẩu thì việc nhập khẩu hay việc xin học cho trẻ thế nào? HieuLuat xin giải đáp như sau:

Nhập hộ khẩu cho trẻ khi bỏ sổ hộ khẩu

Quy định tại khoản 2, Điều 21 Luật Cư trú 2020, bao gồm:

- Tờ khai thay đổi thông tin cư trú, ghi rõ ý kiến đồng ý cho đăng ký thường trú của chủ hộ, chủ sở hữu chỗ ở hợp pháp hoặc người được ủy quyền, trừ trường hợp đã có ý kiến đồng ý bằng văn bản;

- Giấy tờ, tài liệu chứng minh quan hệ nhân thân với chủ hộ, thành viên hộ gia đình, trừ trường hợp đã có thông tin thể hiện quan hệ này trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu về cư trú

Điểm b, khoản 1, Điều 6, Nghị định 62 năm 2021, thì giấy tờ, tài liệu để chứng minh quan hệ cha, mẹ, con gồm một trong các loại: Giấy khai sinh; Chứng nhận hoặc quyết định việc nuôi con nuôi; Quyết định việc nhận cha, mẹ, con…

Người đăng ký thường trú nộp hồ sơ đăng ký thường trú đến cơ quan đăng ký cư trú nơi mình cư trú (Công an xã, phường).

Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thẩm định, cập nhật thông tin về nơi thường trú mới của người đăng ký vào Cơ sở dữ liệu về cư trú, đồng thời thông báo cho người đăng ký về việc đã cập nhật thông tin đăng ký thường trú; Trong trường hợp từ chối đăng ký thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Xin học cho trẻ khi bỏ sổ hộ khẩu

Luật Cư trú 2020 quy định khi công dân nhập hộ khẩu mới vào các tỉnh, thành sẽ không cấp sổ hộ khẩu. Thông tin về đăng ký thường trú của người dân được cập nhật vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Sau khi cập nhật thành công, công dân sẽ cấp giấy thông báo kết quả giải quyết thủ tục đăng ký cư trú. Công dân có thể sử dụng giấy này để thực hiện một số giao dịch hành chính.

Do đó, khi đăng ký nhập học, nhà trường khai thác thông tin của học sinh trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc có thể xuất trình giấy thông báo kết quả trên để xin học.

Hiện nay, mỗi trẻ đều có mã định danh cá nhân, mã định danh cá nhân cũng có thể dùng để khai thác thông tin trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Phụ huynh học sinh có thể xin giấy thông báo mã định danh cá nhân cho con và bổ sung vào hồ sơ xin học.

Bên cạnh đó, phụ huynh đi xin học cho con cũng chỉ cần xuất trình CCCD gắn chip thay cho việc phải trình sổ hộ khẩu hoặc các loại giấy tờ khác. Việc xin học đúng tuyến cũng có thể thực hiện thông qua việc đăng ký trực tuyến qua cổng thông tin tuyển sinh của các sở giáo dục và đào tạo để đăng ký nhập học cho con.

Theo Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung quy định về xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú khi làm hồ sơ thực hiện thủ tục miễn, giảm học phí chỉ cần cung cấp giấy khai sinh hoặc CCCD/CMND, hoặc giấy xác nhận thông tin về cư trú, thông báo số định danh cá nhân và thông tin công dân trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, không cần cung cấp Sổ hộ khẩu hoặc giấy tờ xác nhận về việc đăng ký thường trú.

Vừa rồi là những thông tin về việc bỏ sổ hộ khẩu và những vấn đề liên quan.

Nguồn Hiểu Luật - www.hieuluat.vn